Choć w Kodeksie pracy nie znajdziesz takiego określenia jak „staż pracy”, termin ten ma niebagatelne znaczenie dla każdej osoby pracującej. Od długości stażu pracy zależy m.in. Twój urlop, okres wypowiedzenia, nagroda jubileuszowa, odprawa, czy wreszcie emerytura. Im dłużej pracujesz, tym większe korzyści finansowe możesz uzyskać. Ale uwaga! Liczy się wyłącznie czas pozostawania w tzw. stosunku pracy, dlatego nie każde zatrudnienie będzie miało wpływ na wymiar stażu pracy, nawet jeśli pracodawca odprowadza składki ZUS. Co wlicza się do stażu pracy?
Umowa o pracę to podstawa stażu pracy
Stosunek pracy zachodzi wówczas, gdy zatrudnienie odbywa się w ramach umowy o pracę. Dotyczy to także pracowników zajmujących swoje stanowisko w wyniku mianowania, powołania, wyboru lub spółdzielczej umowy o pracę.
Nie ma znaczenia, czy pracujesz na 1/4, 1/2 czy cały etat – każdy przepracowany okres będzie zaliczany do stażu pracy tak samo. Oznacza to, że pomiędzy 1 rokiem zatrudnienia na 1/2 etatu a 1 rokiem pracy na cały etat można postawić znak równości. Podobnie nieistotny jest tryb rozwiązania stosunku pracy. Do stażu pracy zaliczany będzie zarówno okres zakończony na mocy porozumienia stron, jak i okres sfinalizowany rozwiązaniem umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia.
Co ważne, w naliczaniu stażu pracy uwzględnia się także czas faktycznie nieprzepracowany, np. gdy pracownik przebywał na urlopie macierzyńskim czy wychowawczym.
Pracujesz na dwa etaty? To świetnie, jednak mimo podwójnego doświadczenia, do stażu pracy możesz zaliczyć tylko jeden stosunek pracy.
Co jeszcze zalicza się do stażu pracy?
Co wlicza się do stażu pracy oprócz zatrudnienia na podstawie umowy o pracę? Na szczęście prawo przewiduje takie wyjątki – są to tzw. okresy zaliczalne, do których należą m.in.:
- okres pobierania wynagrodzenia na mocy sądownego przywrócenia do pracy, o ile pracownik ponownie zaczął pracować;
- niezachowany okres wypowiedzenia przez pracodawcę, gdy do zwolnienia doszło z winy zakładu pracy i za który pracownik otrzymał odszkodowanie;
- prowadzenie gospodarstwa rolnego lub praca na gospodarstwie współmałżonka;
- odbycie czynnej i zawodowej służby wojskowej;
- pobieranie zasiłku lub stypendium z urzędu pracy;
- praca za granicą;
- odbycie studiów doktoranckich sfinalizowanych uzyskaniem tytułu doktora (nie więcej niż 4 lata);
Czego nie doliczysz do staży pracy?
Niestety, do stażu pracy nie wlicza się okresów zatrudnienia w ramach umowy cywilnoprawnej (o dzieło, zlecenia, agencyjnej) ani prowadzenia działalności gospodarczej. Nawet jeśli Twoje obowiązki zawodowe wyglądają w praktyce jak zwykły etat i Twój zleceniodawca odprowadza za Ciebie składki, umowa o pracę to warunek konieczny do naliczania stażu pracy.
Ale uwaga – umowa zlecenie, od której odprowadzane są składki na ubezpieczenie społeczne, zostanie zaliczona do okresów uwzględnianych podczas naliczania świadczeń rentowych i emerytalnych. Nie będzie miała jednak znaczenia przy ustalaniu urlopu wypoczynkowego i nie daje prawa do okresu wypowiedzenia.
